فروشگاه تجهیزات پزشکی اریا مدیک

کمک نیاز دارید؟ ۰۹۱۴۲۰۶۷۷۷۰

علت ایجاد آبله مرغان

سحر احمدیان
۲۶ شهریور ۱۴۰۴
0 دیدگاه

بیماری آبله مرغان

آبله مرغان (Varicella) یک بیماری ویروسی بسیارمسری وشایع است که توسط ویروس واریسلا زوستر(Varicella-Zoster Virus) عضو خانواده (هرپس ‌ویروس‌ها) ایجاد میشود ؛ ابتلای اولیه معمولاً در کودکی رخ می‌دهد و با علائمی مانند جوش های خارش دار، تب و ضعف های عمومی همراه بوده و و بیشتر خفیف است اما در بزرگسالان و افراد با ضعف ایمنی می‌تواند شدید و پرعارضه باشد . آبله‌مرغان علاوه بر سیر معمولی، می‌تواند باعث عوارض خطرناکی مانند عفونت‌های پوستی، پنومونی، انسفالیت و مننژیت شود. ویژگی خاص ویروس این است که پس از بهبودی علاوه بر ایجاد ایمنی مادام‌العمر نسبت به ویروس، می‌تواند به‌صورت خاموش در سلول‌های عصبی باقی بماند و حتی رفتار سیستم ایمنی بدن را در مواجهه با ویروس‌ها یا واکسن‌ها در آینده تحت تأثیر قرار دهد. مطالعات نشان می‌دهند که این اثرات نه‌تنها در بروز زونا (Shingles) در بزرگ‌سالی نقش دارند، بلکه می‌توانند پاسخ‌های ایمنی بدن در شرایط استرس یا بیماری‌های دیگر را نیز تغییر دهند. آبله‌مرغان می تواند روی چشم هم اثر بگذارد ؛ در برخی افراد ویروس واریسلا زوستر می‌تواند باعث التهاب قرنیه یا یووئیت (Uveitis)  شود و حتی بعد از بهبود جوش‌ها، مشکلات بینایی طولانی‌مدت ایجاد کند و درموارد نادر حتی پس از بهبود ضایعات پوستی می‌تواند فولیکول‌های مو را مبتلا کرده و باعث ریزش موقت یا لکه‌های سفید در موها شود .


علائم آبله مرغان وتشخیص آن

در بیشتر موارد برای تشخیص آبله ‌مرغان نیاز به انجام آزمایش نیست، زیرا پزشک می‌تواند بیماری را با مشاهده بثورات پوستی و علائم بالینی شناسایی کند. با این حال، گاهی معاینه بدنی و بررسی علائم به تنهایی کافی نیست و نیاز به تست‌های آزمایشگاهی وجود دارد. پزشک با توجه به شرایط بیمار من جمله (شدت بیماری ، بارداری ، سابقه واکسیناسیون ، وجود علائم غیرعادی) ضرورت انجام آزمایش را مشخص می‌کند؛ علائم شایع عبارتند از :
1-تب خفیف ۳۷.۸ تا ۳۸.۹ درجه‌ سانتی‌گراد                                                   3- بی حوصلگی و بدخلقی
2- خستگی مفرط و احساس ناخوشی عمومی                                              4- بثورات پوستی
5- کاهش اشتها                                                                                                   6-خارش شدید
 

نوع آزمایش

توضیحات

واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) بررسی ماده ژنتیکی ویروس واریسلا زوستر در مایعات بدن
کشت ویروسی بررسی مایع داخل تاول از نظر وجود ویروس واریسلا زوستر
آنتی‌بادی فلورسنت مستقیم (DFA) بررسی وجود ویروس آبله مرغان در ضایعات پوستی
آزمایش خون بررسی وجود عفونت فعال این بیماری در خون


راه‌های انتقال

انتقال هوابرد (Aerosol): ذرات ریز تنفسی فرد مبتلا (مثل عطسه، سرفه یا حتی نفس کشیدن) می‌تونن ویروس رو منتقل کنند که اصلی‌ترین راه انتقال می باشد .
تماس مستقیم : لمس مایع درون تاول‌ها یا جوش‌های فرد مبتلا می‌تونه ویروس رو منتقل کند .
تماس غیرمستقیم (خیلی نادر) : از طریق وسایلی مثل لباس یا ملحفه‌ای که با تاول‌های فرد بیمار تماس داشته ، امکان انتقال وجود داره، ولی خیلی شایع نیست چون ویروس خارج از بدن زود غیرفعال میشود .
انتقال قبل از ظهور علائم : نکته عجیب اینه که فرد مبتلا ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از ظاهر شدن جوش‌ها هم می‌تونه ویروس رو پخش کنه، یعنی وقتی هنوز کسی نمی‌فهمه مریض هست.
انتقال در بارداری : مادر مبتلا می‌تواند ویروس رو به جنین منتقل کنه و باعث سندروم مادرزادی آبله مرغان شود .
( بیمار از ۱ تا ۲ روز قبل از بروز ضایعات پوستی تا زمانی که همه تاول‌ها خشک و دَلَمه ببندن، مسری هست یعنی معمولاً ۷ تا ۱۰ روز دوره انتقال ادامه دارد و اگر کسی قبلاً آبله‌مرغان نگرفته باشه یا واکسن نزده باشه، احتمال ابتلا شدن بعد از تماس با فرد آلوده تقریباً ۹۰ درصد می باشد .)

زونا

علاوه بر رابطه شناخته ‌شده آبله‌ مرغان و زونا ؛ فعال شدن ویروس واریسلا زوستر در بزرگسالی تحت تأثیر عوامل ژنتیکی، میکروبیوم پوست و دهان، استرس اکسیداتیو و سبک زندگی قرار دارد ؛ برخی افراد به دلایل ژنتیکی ممکن است حتی با سابقه آبله ‌مرغان و ایمنی کامل، مستعد بروز زونا باشند ؛ همچنین نوعی زونا به نام Zoster sine herpete  وجود دارد که بدون ظهور ضایعات پوستی اما با درد عصبی شدید بروز می‌کند و تشخیص آن دشوار است ، کاهش هورمون‌ها در دوران یائسگی و پیری ، تغذیه نامناسب، کمبود خواب و استرس مزمن نیز می‌توانند خطر فعال شدن ویروس و شدت ضایعات را افزایش دهند. واکسن زونا علاوه بر پیشگیری از بیماری، شدت درد عصبی طولانی‌مدت بعد از زونا را تا 70٪ کاهش می‌دهد ، عفونت زونا می‌تواند در برخی افراد مسن ریسک مشکلات عصبی و سکته مغزی در سال‌های بعدی زندگی را کمی افزایش دهد بنابراین پیشگیری، سبک زندگی سالم و مدیریت استرس نقش مهمی در کاهش خطر زونا و عوارض آن دارد .
 


افراد در معرض مبتلا شدن به آبله مرغان      

  • نوزادان و شیرخواران : به‌ویژه اگر مادرشان ایمنی کافی نداشته باشد یا در زمان نزدیک به زایمان مبتلا شود همچنین می بایست محافظت از نوزاد با اجتناب از تماس با بیماران و اطمینان از ایمنی مادر (واکسیناسیون قبل از بارداری یا دریافت ایمنوگلوبولین در صورت نیاز) انجام پذیرد .
     
  • کودکان و نوجوانان : این گروه بیشترین میزان ابتلا را دارند، به‌خصوص کودکانی که واکسن نزده‌اند یا قبلاً به بیماری مبتلا نشده‌اند ؛ دریافت واکسن آبله‌مرغان طبق برنامه واکسیناسیون، شست‌وشوی مرتب دست‌ها و اجتناب از تماس با افراد مبتلا برای این گروه توصیه می شود.
     
  • افراد بدون سابقه ابتلا یا واکسیناسیون : کسانی که تاکنون آبله‌مرغان نگرفته یا واکسن آن را دریافت نکرده‌اند، در صورت تماس با فرد مبتلا، احتمال ابتلا تا ۹۰٪ است ؛ واکسیناسیون سریع و محدود کردن تماس با بیماران مبتلا، مخصوصاً در محیط‌های شلوغ  میتواند کمک کننده باشد .
     
  • بزرگسالان بدون ایمنی قبلی : ابتلا در بزرگسالی معمولاً شدیدتر بوده و عوارض بیشتری از جمله پنومونی، انسفالیت و عفونت‌های پوستی ایجاد می‌کند بنابراین بهتر است قبل از تماس با کودکان یا افراد مبتلا واکسینه شوند و در صورت تماس برای پیشگیری یا درمان احتمالی  سریعاً مشورت با پزشک توصیه می گردد .
     
  • زنان باردار بدون ایمنی : ابتلا در دوران بارداری می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد و ممکن است باعث سندروم مادرزادی آبله‌مرغان شود لذا انجام آزمایش ایمنی پیش از بارداری، پرهیز از تماس با بیماران مبتلا و در صورت مواجهه و مراجعه فوری به پزشک الزامیست .
     
  • افراد با سیستم ایمنی ضعیف : شامل بیماران سرطانی، دریافت‌کنندگان پیوند، مبتلایان به HIV و کسانی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند. در این افراد بیماری می‌تواند شدید و طولانی شود ؛ اجتناب کامل از تماس با افراد مبتلا، رعایت بهداشت شدید و در صورت ضرورت، مشورت با پزشک برای داروهای پیشگیری یا ایمن‌سازی برای این گروه توصیه می شود .
     
  • تماس نزدیک و طولانی با فرد مبتلا : افرادی که در محیط‌های بسته و پرجمعیت مثل مدرسه، مهدکودک یا خانواده با فرد مبتلا در تماس طولانی قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا هستند ؛ رعایت فاصله، تهویه مناسب، استفاده از ماسک در صورت لزوم و شست‌وشوی دست‌ها بعد از تماس با محیط بیمار مهمترین کارها برای پیشگیری ومراقبت از خود می باشند .
     

در موارد نادر، ویروس آبله‌مرغان می‌تواند بدون ایجاد علائم پوستی واضح در بدن فعال باقی بماند ؛ یعنی فردی ممکن است هیچ جوش یا تب واضحی نداشته باشد، اما ویروس هنوز در بزاق یا ذرات تنفسی او وجود داشته باشد و دیگران را مبتلا کند، که شناسایی ناقل قبل از ابتلا را دشوار می‌کند.


راه‌های پیشگیری از آبله ‌مرغان

  • واکسیناسیون : بهترین روش پیشگیری از آبله ‌مرغان واکسیناسیون است که ایمنی بلندمدت ایجاد می‌کند ؛ این واکسن درواقع همان ویروس واریسلا زوسترزنده ایست که تضعیف‌ شده است ؛ معمولاً دوز اول در سن ۱۲–۱۵ ماهگی تزریق می‌شود و دوز دوم بین ۴ تا ۶ سالگی تزریق می‌شود تا ایمنی کامل ایجاد شود لذا بعد از دو دوز، ایمنی بالای ۹۰٪ ایجاد می‌شود و خطر ابتلا و عوارض شدید به شدت کاهش می‌یابد ؛ همچنین بزرگسالانی که قبلاً مبتلا نشده اند یا واکسن نزده‌اند نیزمی‌توانند واکسینه شوند.
     
  • رعایت بهداشت فردی : شست‌وشوی مرتب دست‌ها، عدم لمس صورت با دست‌های آلوده و استفاده از ماسک در صورت تماس با محیط بیمار، به عدم انتقال ویروس کمک می‌ کند .
     
  • تقویت سیستم ایمنی : رعایت تغذیه سالم، خواب کافی و کنترل استرس می‌تونه مقاومت بدن در برابر ابتلا را افزایش دهد.
     
  • اجتناب از تماس با فرد مبتلا : تهویه مناسب فضا و رعایت فاصله در صورت تماس ضروری ، عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی (لباس، حوله، ملحفه) و دوری از محیط‌های بسته و پرجمعیت که فرد مبتلا حضور دارد توصیه میگردد .
     
  • محافظت در دوران بارداری : بهتر است که آزمایش ایمنی (آنتی‌بادی ضد واریسلا) انجام شود و در صورت مواجهه برای دریافت ایمنوگلوبولین وداروهای پیشگیری به پزشک مراجعه شود .
     
  • ایمن‌سازی نوزادان و شیرخواران در معرض خطر : طبق برنامه کشوری ، پس از سن مناسب واکسیناسیون نوزادان آغاز گردد و در صورت خطر بالا طبق توصیه پزشک تزریق (VZIG) می بایس انجام پذیرد . 

درمان آبله مرغان

درمان این بیماری عمدتاً حمایتی (استراحت، مایعات، تب‌بر، ضدخارش) و پیشگیرانه است و هدف اصلی آن کاهش شدت علائم و پیشگیری از عوارض و تسریع روند بهبود است وهمانطور که اشاره شد بهترین و موثرترین روش پیشگیری واکسیناسیون است ؛ در مرحله حاد بیماری، کنترل تب و درد با داروهای مناسب، کاهش خارش از طریق حمام‌های کوتاه با آب ولرم یا استفاده از لوسیون‌های تسکین‌دهنده مانند کالامین، و مراقبت از پوست برای جلوگیری از خارش یا کندن تاول‌ها اهمیت دارد. همچنین هیدراتاسیون مناسب و تغذیه سالم نقش مهمی در حمایت از سیستم ایمنی بدن و بهبود سریع‌تر ضایعات پوستی دارد ؛ در موارد شدید بزرگسالان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند ممکن است به داروهای ضد ویروسی مانند اسیکلوویر نیاز پیدا کنند این داروها باید در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول شروع ضایعات تجویز شوند تا اثربخشی بیشتری داشته باشند همچنین در صورت مشاهده عفونت باکتریایی ثانویه تاول‌ها پزشک می‌تواند آنتی‌بیوتیک خوراکی یا موضعی تجویز کند.


درمان زخم های ناشی از آبله مرغان  

پس از بهبود بیماری توجه به ترمیم و مراقبت از جای زخم‌ها اهمیت دارد لذا مهم است که پوست تمیز و خشک نگه داشته شود.
کرم‌های از بین برنده جای زخم یا کرم‌های رفع جای زخم                     فیلرها یا پرکننده‌های پوستی     
کره کاکائو                                                                                                         لایه‌برداری شیمیایی پوست
روغن گل سرخ                                                                                                 بازسازی پوست با لیزر 
کرم‌های رتینول                                                                                               میکرودرم ابریژن
لایه‌بردارها                                                                                                        برداشتن با پانچ
میکرونیدلینگ                                                                                                  پیوند پوست
 

یک نکته مهم در درمان آبله‌مرغان این است که مصرف آسپرین در کودکان و نوجوانان مبتلا به این بیماری به هیچ عنوان نباید انجام شود ؛ زیرا می‌تواند باعث بروز سندروم ری (Reye’s syndrome) شود که یک عارضه‌ی نادر اما بسیار خطرناک که منجر به آسیب شدید کبد و مغز می‌گردد به همین دلیل برای کاهش تب و درد در کودکان مبتلا یرخلاف داروهای حاوی آسپرین استامینوفن توصیه می‌شود.


 رژیم غذایی مناسب بیماری آبله مرغان

از آنجایی که آبله‌مرغان ممکن است دهان و گلوی شما را تحت تأثیر قرار دهد، پیروی از یک رژیم غذایی سبک و ملایم اهمیت زیادی دارد. این رژیم باید شامل غذاهای نرم، خنک، ساده و غیر اسیدی، غذاهای سرشار از آهن و پروتئین سبک (مانند عدس، لوبیا، مرغ آب‌پز، ماهی) و همچنین مقدار زیادی آب و مایعات سالم باشد تا بدن در حین مبارزه با ویروس هیدراته و تغذیه‌شده باقی بماند. همچنین لازم است از مصرف غذاهای تند، شور، اسیدی و ترد یا سفت خودداری شود، زیرا این غذاها می‌توانند زخم‌ها و ضایعات دهانی و گلو را تحریک کرده و علائم بیماری را تشدید کنند. رعایت این نکات غذایی علاوه بر کاهش ناراحتی‌های ناشی از بیماری، می‌تواند فرآیند بهبود و ترمیم پوست و ضایعات دهانی را سرعت ببخشد .

نتیجه گیری

آبله‌مرغان یک بیماری ویروسی مسری و شایع دوران کودکی است که می‌تواند علائم ناراحتی ‌زا و در مواردی عوارض جدی ایجاد کند. شناخت علائم بالینی، روش‌های تشخیص، گروه‌های در معرض خطر و گزینه‌های درمانی، همراه با رعایت دقیق برنامه‌های واکسیناسیون و دستورالعمل‌های بهداشتی، نقش کلیدی در کنترل بیماری و کاهش عوارض آن دارد. پیشگیری مؤثر و مراقبت‌های حمایتی نه تنها به بهبود سریع‌تر بیماران کمک می‌کند، بلکه سلامت بلندمدت جامعه را نیز تضمین می‌کند.

 

  • فهرست مطالب
    بیشتر بخوانید
    دیدگاه ها

    برای نظر دادن لطفا وارد شوید.

    به سبد خرید اضافه شد
    به علاقمندی ها اضافه شد
    0

    محصول در سبد خرید دارید

    مشاهده سبد خرید